દર વર્ષે જ્યારે 5 જૂન આવે છે, ત્યારે દુનિયા “વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ” તરીકે એક દિવસ ઉજવે છે. પણ શું પર્યાવરણ માત્ર એક દિવસ માટે યાદ રાખવાનો વિષય છે? શું હવામાન પરિવર્તન, જમીન ક્ષય, ગ્લોબલ વોર્મિંગ, પાણીની ઉણપ, હોય ત્યારે આપણું કાર્ય શું એક દિવસનું શ્રદ્ધાંજલિપૂર્વકનું સંકલ્પ પૂરતું રહેશે?
* પ્રકૃતિ શ્વાસ લે છે – આપણાથી!
વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી ભલે જેટલું પણ આગળ વધે, આખરે તો માણસના અસ્તિત્વની દોરી કુદરતના શ્વાસ સાથે જ બંધાયેલી છે. વૃક્ષો થકી ઓક્સિજન, નદીઓ થકી પાણી, જમીન થકી અનાજ અને પશુપંખીઓ થકી જીવનચક્ર ચાલે છે.
મોટા વૃક્ષોને કાઢવા આપણે મશીન વાપરીએ છીએ, પણ શું આપણે તેના બદલે એક પણ વૃક્ષ હાથથી વાવી શકીએ છીએ?
પ્લાસ્ટિકના કચરાથી સમૂદ્ર શ્વાસ લઇ શકતો નથી, શું આપણે તેનો બીજો વિકલ્પ શોધી શકીએ કે નહીં? દુઃખની વાત એ છે કે આપણે પર્યાવરણને તોડતા બેઠા છીએ, જે આપણું પોતાનું ઘર છે. શું કોઈ પોતાની જ ઘરદીવાલ તોડી શકે?
2025 માટેના વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસની થીમ –
‘Environmental Restoration for a Sustainable Future’ માત્ર એક વાક્ય નથી, તે આખી માનવજાત માટેની ચેતવણી છે. આપણે ભૂમિ પુનઃસ્થાપનના, જંગલવીનીના, અને પ્રાણી-પક્ષી સંરક્ષણના માર્ગે હવે પણ પાછા ફરીએ તો ઉગતા સૂરજની આશા હજુ જીવંત છે.
કેનેડા જેવો દેશ આ વર્ષે આ કાર્ય માટે હોસ્ટ બન્યો છે, પણ એ લડાઈ દરેક દેશની છે. દરેક વ્યક્તિની છે. દરેક ઘરની છે.
તમે શું કરી શકો?
1.રોજિંદા જીવનમાં પ્લાસ્ટિકનો ટાળો.
2.વર્ષમાં ઓછામાં ઓછું ૫ વૃક્ષ વાવો.
3.પાણી અને વીજળી બચાવો.
4.વાહનનો ઉપયોગ સમજદારીથી કરો.
5.રિસાયકલ અને પુનઃઉપયોગી વસ્તુઓ વાપરો.
6.તમારા બાળકોને કુદરત સાથે મિત્ર બનાવો.
અંતે – એ શ્વાસ માટે વિચારજો…
એક દિવસ આવશે, જ્યારે આપણે ઉઝર ધરતીના ઓટલાં પર ઊભા રહીને પોતાનાં ભૂલેલા પગલાં શોધીશું… પણ કદાચ ત્યારે પર્યાવરણ શ્વાસ લેતું નહીં હોય.
એટલે આજે – હા, આજે જ!
એક વૃક્ષ વાવો. એક ગંદકી દૂર કરો. એક બાળકને પર્યાવરણનો મિત્ર બનાવો.
કારણ કે આપણે પર્યાવરણને બચાવીએ છે, એમાં પોતાનું ભવિષ્ય બચાવીએ છીએ!
ચાલો, આજે સંકલ્પ કરીએ –
“હવે પણ સમય છે… કુદરત માટે જીવવાનું શીખી લઈએ!” 🌱💧🌎